VERLIES VAN EEN NAASTE
‘De tijd is voor altijd in tweeën gedeeld; een tijd van voor iemands overlijden en een tijd van erna.’
Het verlies van een naaste is heel ingrijpend. Je ervaart vaak intens verdriet en gemis en je kunt een sterk verlangen voelen om weer samen te zijn met de ander. Ook kun je gevoelens van boosheid, schuld, spijt, machteloosheid of wanhoop ervaren. Je voelt de pijn in je lijf. Je hebt het idee dat jouw leven stilstaat en de hele wereld om jou heen doordraait. Je vraagt je af waarom dit jou of jouw geliefde overkomt, of het leven nog zin heeft. Je kunt twijfelen over je geloof. Niet weten hoe je verder moet, niet weten of er ooit een einde komt aan de pijn die je voelt.
Ik ben er voor jou in alles wat je voelt, denkt en ervaart.
VERLIES NA ZIEKTE
Soms wordt het verlies van een dierbare naaste voorafgegaan door een ziekteproces. Mogelijk herken jij de confrontatie met de afnemende gezondheid en mogelijkheden van je naaste, de ziekenhuisbezoeken, de pijn, het mantelzorgen, het verlies van aspecten van je relatie met de ander, het leven tussen hoop en vrees en het afscheid nemen. Soms zul je de dood ervaren als een verlossing voor je naaste die nu niet langer hoeft te lijden. Dit neemt niet weg dat jij je geliefde naaste voortaan zal moeten missen in jouw dagelijkse bestaan en dat dit ontzettend pijn kan doen. Na intensieve weken, maanden of jaren is daar ineens die leegte en hoe ga je daarmee om?
ONVERWACHT OVERLIJDEN
Soms overlijdt een dierbare naaste onverwacht. De schok kan dan enorm groot zijn. Plotseling is jouw geliefde naaste uit het leven gerukt. Jullie levensverhaal samen is abrupt tot stilstand gekomen. Je hebt geen afscheid kunnen nemen en je had misschien nog zo veel willen zeggen, vragen en samen willen beleven. Ineens moet je omgaan met de realiteit van het verder leven zonder die ander en hoe doe je dat dan?
VROEGTIJDIG OVERLIJDEN
Soms past het overlijden van jouw dierbare naaste in het beeld dat je van het leven hebt. Iemand was bijvoorbeeld al op leeftijd. Dit doet niets af aan je verdriet en gemis, maar kan het aanvaarden van iemands overlijden soms iets vergemakkelijken. Het komt echter ook voor dat een overlijden vroegtijdig plaatsvindt. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer je een kind verliest of je partner of ouder op jonge leeftijd overlijdt. Hoe ga je om met verlies dat niet past in het beeld van het natuurlijke verloop van het leven en dat zo onrechtvaardig en oneerlijk kan voelen?
ZELFVERKOZEN DOOD
Soms kiest iemand zelf voor de dood. Bij suïcide blijven naasten dikwijls achter met veel vragen en wordt er geworsteld met de ‘waarom- vraag’ en gevoelens van schuld en/of schaamte. Soms waren er aanwijzingen dat jouw naaste het moeilijk had in het leven, maar het komt ook geregeld voor dat iemands suïcide volkomen onverwacht komt. Hoe ga je om met deze zelfverkozen dood en alles wat dit bij je teweegbrengt?
‘Sterven is verhuizen van de buitenwereld
naar de harten van de mensen die van je houden.’
~ Manu Keirse ~
